دومین روز همایش در باغ فردوس
دومین روز همایش فارغ التحصیلان مرکز اسلامی آموزش فیلمسازی (باغ فردوس) عصر دوشنبه 24 دی‌ماه با حضور جمع کثیری از فارغ التحصیلان ، مدیران و اساتید دوره‌های مختلف این مرکز آموزشی و همچنین مدیران با سابقه سینمای ایران در سالن سینماتوگراف موزه سینما برگزار شد.
آقایان فخرالدین انوار (معاون سینمایی وقت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)، احمد ضابطی جهرمی، دکتر شهاب‌الدین عادل، مهدی و محسن مسعودشاهی ، عبداله اسفندیاری، بزرگمهر رفیعا ، سعید توکلیان، منوچهر شاهسواری (مدیرعامل خانه سینما)، محمدمهدی طباطبایی‌نژاد (مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی) ، سیدصادق موسوی (مدیرعامل انجمن سینمای جوانان ایران)، مسعود نقاش‌زاده (کارگردان)، ارد عطارپور (مستندساز) و بیتا منصوری (تهیه‌کننده) از جمله چهره‌های حاضر در این همایش بودند.
این مراسم با تلاوت آیاتی از قرآن کریم و پخش سرود ملی آغاز و با نمایش کلیپی از دانشجویان آن دوره یاد آقایان سیف‌اله داد، خسرو یحیایی، نادر ابراهیمی، علی معلم، مسعود بهنام، محمدرضا شریفی، منوچهر عسگری نسب، کیومرث صابری فومنی (گل آقا)، منوچهر حقانی پرست و حمید هدی‌نیا گرامی داشته شد.
در ابتدای این مراسم، آقای رهبر قنبری کارگردان و از فارغ التحصیلان مرکز اسلامی آموزش فیلمسازی (باغ فردوس) گفت: تشکر می‌کنم از مسئولان دلسوزی که در اولین همایش این مرکز ما را یاری کردند.
وی با اشاره به برپایی جلسات متعدد با فارغ‌التحصیلان دوره‌های مختلف مرکز آموزش فیلمسازی به منظور برگزاری نخستین همایش، افزود: از مدت‌ها پیش با همکلاسی‌های باغ فردوسی دورهمی‌هایی داشتیم و حسرت می‌خوردیم که چرا با حضور آن اساتید خوب و آموزش‌های مفیدی که دیدیم، عقب ماندیم و سینما مطرب خانه شد. در این دورهمی‌ها به این نتیجه رسیدیم که برنامه‌هایی را برای این مرکز آموزشی که مدیران و اساتید مهمی داشت، برگزار کنیم.
آقای قنبری ادامه داد: نامه نگاری‌هایی برای اجرایی شدن برنامه‌هایمان داشتم از جمله این که به عنوان نماینده این همایش، نامه‌ای به آقای محمدمهدی حیدریان نوشتم که به موزه سینما ارجاع داده شد و به دلیل روابط خوب آقای ارد عطارپور با آقای علیرضا قاسمخان ، مکانی در ساختمان اداری در اختیار ما قرار داده شد. در ادامه نیز به برگزاری نخستین همایش فارغ التحصیلان مرکز آموزش فیلمسازی رسیدیم.
وی به همکاری‌های مدیران موزه سینما، خانه سینما ، بنیاد سینمایی فارابی، مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و انجمن سینمای جوانان ایران با شورای برگزاری این همایش اشاره کرد و گفت: دو شهید فرامرز بهمنی و شهید سیدمهدی میرافضلی و ۶ ایثارگر در میان فارغ التحصیلان (مرکز اسلامی آموزش فیلمسازی) باغ فردوس وجود داشتند که بنا شد با همکاری مرکز گسترش از این دوستان و خانواده‌هایشان تقدیر شود. همچنین انجمن سینمای جوان نیز به اختیار خود از برخی مدیران فرهنگی که از بنیانگذاران یا مدرسان انجمن سینمای جوان بودند، تقدیر می‌کنند.
آقای قنبری افزود: همچنین آقای منوچهر شاهسواری هم در خانه سینما در را با سخاوت به روی ما باز کرد و هزینه‌های رفت و آمد فارغ التحصیلان شهرستانی را برای یک روز فراهم کرد.
وی به برنامه‌ریزی برای دیگر اقدامات فرهنگی و هنری برای این مرکز فیلمسازی اشاره کرد و گفت: انتشار کتاب دو جلدی معرفی مرکز اسلامی آموزش فیلمسازی (باغ فردوس)، مدیران، اساتید، فارغ التحصیلان و آثار آنان، تبدیل 50 حلقه فیلم از دانشجویان به نسخه دیجیتال توسط بنیاد فارابی، برگزاری جلسات فارغ‌التحصیلان هر دوشنبه در سالن سینماتمدن موزه سینمای ایران و اکران فیلم‌های قدیمی (به مدت نامعلوم) و ضبط تاریخ شفاهی و مصاحبه با فارغ التحصیلان این مرکز از جمله فعالیت‌هایی است که به زودی انجام خواهد شد.
کجایید ای شهیدان خدایی
در ادامه، آیین تقدیر از خانواده شهدای مرکز آموزش فیلمسازی با حضور آقایان مهدی مسعودشاهی، سیدمحمدمهدی طباطبایی‌نژاد و شهنام صفاجو مدیر روابط عمومی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی برگزار و با اهدای لوح تقدیر، یاد شهیدان فرامرز بهمنی و شهید سیدمهدی میرافضلی گرامی داشته شد.
گرامیداشت یاد و خاطره زنده‌یاد ابراهیم گرمسیری، فرهاد چاوشی، فریدون هندی، سعید صالحی، سیدمحموی حسینی از فارغ التحصیلان و تقدیر از مجتبی دهقانی، موسویان، مطهر، کی‌خواه آریا، بابارضا، همایون علیخانی و رضا بیاتی از جانبازان، ایثارگران و آزادگان این مرکز آموزشی از دیگر برنامه‌های این همایش بود.
آقای رضا بیاتی در سخنانی کوتاه بیان کرد: تا زمانی که فیلم‌های بهرام بیضایی و عباس کیارستمی به لحاظ گیشه در مهجوریت هستند، من فکر نمی‌کنم مردم فرهنگی و فرهنگ دوست شده باشند.
در بخش دیگری از این همایش، به اساتید درگذشته مرکز اسلامی آموزش فیلمسازی (باغ فردوس) زنده‌یاد سیف‌اله داد، خسرو یحیایی ، محمدرضا شریفی ، منوچهر عسگری نسب ، کیومرث صابری فومنی (گل آقا) ، نادر ابراهیمی ، منوچهر حقانی پرست ، علی معلم ، حمید هدی‌نیا ، پروانه مژده و مسعود بهنام پرداخته شد و ارد عطارپور ، اشرف ابراهیم زاده ، سونیا فتحی و فروزان اشتری به خانواده‌های این هنرمندان لوح‌های تقدیر اهدا کردند.
هنرجویانی که اساتید خود را فراموش نکرده‌اند
خانم فرزانه منصوری ، همسر آقای نادر ابراهیمی در سخنانی با ابراز خوشحالی از حضور در جمع اساتید و فارغ التحصیلان مرکز اسلامی آموزش فیلمسازی (باغ فردوس) گفت: آنچه که برای من ارزش داشت حس دانشجویان نسبت به استادانی است که روزی برای آموزششان بسیار زحمت کشیدند تا دانشجویانشان در عرصه فرهنگ و هنر به جایگاه بالایی برسند. اینکه شما دانشجویان آن همه زحمت و قدم‌هایی که برایتان برداشته شد را فراموش نکرده‌اید و قدردان هستید، بسیار زیباست. از شما سپاسگزارم.
در ادامه، آقای سیاوش دولت سرایی فیلمساز و از فارغ التحصیلان مرکز آموزش فیلمسازی با در دست داشتن جزوه درسی قدیمی خود، به ارائه گزارشی درباره این مرکز که در قالب پاورپوینت آماده شده بود، پرداخت و گفت: این مرکز از سال 1361 آغاز به کار کرد و ما نخستین دانشجویان آن بودیم. در این آموزشگاه و با وجود کمبود امکانات در آن سال‌ها، امکان ساخت همزمان فیلم برای سه گروه و همین طور تدوین فیلم به صورت همزمان برای سه گروه وجود داشت.
آقای دولت سرایی افزود: هشت دوره دو ساله فیلمسازی در باغ فردوس برگزار شد که 6 دوره برای آقایان و دو دوره برای خانم‌ها بود. (3دوره فیلمنامه نویس حرفه ای ، 3 دوره جامع ، دوره منشیگری صحنه ، دوره تکمیلی کارگردانی و ...) ۱۲۴ استاد به بیش از ۲۷۸ دانش آموخته این آموزشگاه فیلمسازی آموختند و ۶ مدیر در این آموزشگاه مدیریت کردند.
سپس در ادامه ، آقایان محمداثنی عشری، علی مرادخانی، محمداعتصامی، فخرالدین انوار، مهدی مسعودشاهی و نادر طالب زاده، مدیران مرکز اسلامی آموزش فیلمسازی مورد تقدیر قرار گرفتند.
بهترین فارغ‌التحصیلان
آقای فخرالدین انوار ، معاون سینمایی وقت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانی با ابراز خوشحالی از دیدن اساتید و دانشجویان مرکز آموزش فیلمسازی گفت: سال 62 به مرکز آمدم. من در نقش پدر تلاش کردم، در محیطی صد در صد سالم ، بدون حاشیه و با امکانات مناسب، دوره‌های مفیدی برگزار کنیم. ما بهترین فارغ‌التحصیلان را داشتیم که یکی از برجسته‌ترین آنها لادن طاهری است که در فیلمخانه ملی ایران بسیار موفق و حالا سکان‌دار موزه سینمای ایران شده است. او از بهترین مدیران (سینمای) جمهوری اسلامی است که به نظرم می‌تواند بانی گردآوری مجموعه‌ای از اطلاعات از فارغ التحصیلان باغ فردوس شود ؛ مرکزی که متاسفانه تعطیل شد.
آقای انوار در پایان به حمایت‌های ویژه خود از فارغ التحصیلان خانم اشاره کرد و گفت: من از دو قشر همیشه حمایت کردم و این حمایتم ادامه دارد؛ یکی اقلیت‌های مذهبی و دیگری خانم‌ها.
ممتارترین مرکز آموزشی
همچنین آقای مهدی مسعودشاهی نیز برگزاری این همایش را مورد تحسین قرار داد و بیان کرد: یکی از بهترین دوران‌ها و ممتازترین مراکز آموزشی، همین مرکز آموزشی باغ فردوس است. امیدوارم از این فضای استادی و شاگردی بهترین بهره را ببریم.
در این همایش، از آقایان خسرو سینایی، احمد ضابطی جهرمی، اکبر عالمی، شهاب‌الدین عادل، بهرام بیضایی، رضا نبوی، عباس پوریا، مهدی کلهر، ناصر تقوایی، مسعود اوحدی، سعید توکلیان، مهدی ارجمند، احمد الستی، بهروز افخمی، بزرگمهر رفیعا، علیرضا خمسه، سیدمحمد بهشتی و کامران شیردل؛ اساتید مرکز اسلامی آموزش فیلمسازی (باغ فردوس) نیز با اهدای لوح، تقدیر شد.
رازی که هنرجویان نمی دانستند
آقای ضابطی جهرمی پس از دریافت لوح تقدیر، در سخنانی گفت: من نیم قرن در این رشته کار کردم، اینجا خانه دانشجویان باغ فردوس است. در آن زمان موزه سینما، یک عمارت امیرنشین بود که به یک کانون فرهنگی و هنری تبدیل و بعد قطب آموزش سینما در ایران شد. اگر باغ فردوس در سایه وجهه فرهنگی قرار دارد، به دلیل آموزش‌هایی است که در این فضا داده شد.
وی ادامه داد: تک تک فارغ التحصیلان استادکار شدند و من سوگند می‌خورم که تک تک آنها قابل هستند؛ امتحان بگیرید اگر نبودند روی ما سیاه.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه محبت، عشق و ایمان بین ما و دانشجویان متقابل بود، تصریح کرد: ما اساتید رازی داشتیم که امروز آن را فاش می‌کنم؛ بین ما اساتید اتحاد مطلق وجود داشت، در مورد فارغ التحصیلان بدون اطلاع خودشان و بیرون از کلاس محفل خصوصی برگزار می‌کردیم، برای آنها خیلی وقت می‌گذاشتیم. ما همگی قدرشناس بودیم که هنوز در هیچ دانشگاهی این حس را ندیده‌ام. همه شما برای من مقدس هستید و به همه شما افتخار می‌کنم.
بزرگمهر رفیعا در این مراسم گفت: دانش‌آموزان به ما می‌گویند خیلی چیزها آموخته‌اند و من باید بگویم که شما نمی دانید که ما چقدر از شما یاد گرفتیم. من بیشتر از شما خوشحالم چرا که دو گروه از شاگردانم را میبینم ، یک گروه از دانش‌آموختگان باغ فردوس و گروه دیگر از جهرمی‌ها.
او افزود: مرکز اسلامی فیلمسازی باغ فردوس زیر دست اقای انوار به اوج خود رسید. ما یک سینمای زنده کوچولو قبل از انقلاب داشتیم و یک سینمای گُنده و زنده به دست انوار و بهشتی ساخته شد که تا الان ادامه دارد.
در ادامه با حضور آقای سیدصادق موسوی، مدیرعامل انجمن سینمای جوانان ایران از فارغ التحصیلان این مرکز که حالا به عنوان مدیران یا مدرسان دفاتر انجمن در کشور فعالیت می‌کنند، تقدیر شد و سپس موسوی در سخنانی گفت: مسیری که جناب آقای انوار و اساتید و مدرسان سینمای جوان در دهه 60 آغاز کردند، به این منجر شد که ما تا الان 70 دفتر و نمایندگی داشته باشیم که امیدواریم آنها را به 120 دفتر توسعه دهیم.
وی به موفقیت‌های سینمای فیلم کوتاه در عرصه جهانی اشاره کرد و افزود: دستاورهای بین‌المللی فیلم کوتاه قابل مقایسه با هیچ رشته هنری نیست. انجمن سینمای جوانان ایران به عنوان بنگاه و مرکز تولید فیلم کوتاه کشور است و از 1800 حضور خارجی، 300 حضور با حمایت ما و مابقی در بخش مستقل رخ داده است. تمام تلاش ما این است که با بسترسازی مناسب، مسیر فیلم کوتاه به گونه‌ای باشد که تمامی فیلمسازان به صورت مستقل، موفقیت کسب کنند.
در بخش پایانی این همایش، آقای سیاوش دولت سرایی از فارغ التحصیلان درخواست کرد که دو مدیر موفقی که از آنها نام می‌برد را ایستاده تشویق کنند؛ یکی از این مدیران محسن خستو بود.
او در معرفی این مدیر گفت: در آن دوران آقای خستو مسئول انبار فنی ما بود و هنوز آن روپوش سفیدی که به تن داشت و صورت همیشه مهربان و پر از آرامشش را به یاد داریم. ما در آن زمان برای حضور در جشنواره فجر و دیدن فیلم‌ها نه کارتی داشتیم و نه بلیتی اما یک آقای خستو داشتیم که ما را راهی تماشای فیلم‌ها می‌کرد.
این کارگردان از خانم لادن طاهری به عنوان دومین مدیر موفق سینما نام برد و گفت: ایشان سی سال قبل دانش‌آموخته مرکز اسلامی آموزش فیلمسازی (باغ فردوس) بودند و حالا این بار به عنوان سرپرست جایی هستند که در آن آموزش دیده‌اند و این برای ما بسیار جای خوشحالی دارد.
خانم طاهری در سخنانی کوتاه گفت: من امروز و این رویداد را به فال نیک می‌گیرم. اساتید ما در مرکز (اسلامی آموزش) فیلمسازی در کنار سینما چیزهای بسیار زیادی به ما یاد دادند و آن اخلاق، انسانیت، شرافت و ادب بود. امیدوارم آن گونه که استادان ما دوست داشتند یاد بگیریم، یاد گرفته باشیم.
در پایان این مراسم آقای رهبر قنبری به بیانیه شورای برگزاری این همایش اشاره کرد و از تشکیل انجمن فارغ التحصیلان مرکز آموزش فیلمسازی باغ فردوس خبر داد.
حاشیه‌ها
بازدید از نمایشگاه عکس‌های یادگاری و خاطره‌انگیز از دوره‌های مرکز مرکز اسلامی آموزش فیلمسازی باغ فردوس از جمله برنامه‌های این همایش بود. این نمایشگاه در سالن انتظار سینماتوگراف موزه برپاست.
مجری این همایش، دیالوگی از فیلم «ضیافت» ساخته مسعود کیمیایی را برای آغاز این مراسم انتخاب کرده بود؛ دیالوگی که فریبرز عرب‌نیا بازیگر نقش علی گفته بود:
ببینین! یه چیزی میگم نه نیارین، اما آره الکی هم نیارین. یه سال و روز و ساعتی رو قرار می‌ذاریم. هر کی هر چی شده، چه اونی که بارش بار شده، چه اونی که بارش افتاده، که خدا کنه همه ما کار درست بیاییم، خلاصه یه دفعه دیگه دور هم جمع بشیم ... آره؟ ... ها؟ ...
در کلیپ‌هایی که در این همایش به نمایش درآمد، تصاویر کلاس‌های درس، اساتید، پشت صحنه فیلمسازی دانش‌آموختگان، عکس‌های یادگاری دانشجویان و اساتید، موزه سینما و باغ فردوس در آن دوره، گنجانده شده بود.
آقای سیاوش دولت سرایی در بخشی از صحبت‌های خود، جزوه درسی قدیمی خود را ورق می‌زد و تاریخ، ساعت و درسی که از آنها جزوه تهیه کرده بود، برای حضار می‌خواند که با استقبال و تشویق مواجه شد.
در بخشی از این همایش عکس‌هایی از باغ فردوس به نمایش درآمد که برخی از حاضران می‌پرسیدند ماشین لندرور استاد ضابطی جهرمی کجاست و چرا در عکس‌ها نیست؟!
استاد جهرمی در صحبت‌های خود به این ماشین اشاره کرد و گفت: این ماشین نقش مهمی در باغ فردوس داشت چرا عکسی از آن ندیدیم؟ وی خبر داد که هنوز این ماشین را دارد و این اعلام با خنده و تشویق پی در پی دانش‌آموختگان و دیگر حضار روبرو شد.
در این همایش، دانش‌آموختگان و اساتید در یادآوری و بیان خاطرات این مرکز،گاهی بغض می‌کردند و گاهی می‌خندیدند.
دانشجویان و اساتید به یاد سالهای دور، در موزه سینما و باغ فردوس با یکدیگر عکس یادگاری گرفتند و تصاویر آن روزها را بازسازی کردند.
